Wprowadzenie

Działania ratownicze techniką ruchomego bloczka opierają się na wykorzystaniu krążka przesuwnego czyli podpartego swobodnie bloczka z przeplecioną liną. W trakcie przesuwania liny bloczek optacza się po niej redukując siłę potrzebną do opuszczenia lub wyciągnięcia ciężaru.

Przyjmując, że bloczek jest nieważki i pomijając opory mechaniczne, siła zredukowana P jest o połowę mniejsza od siły obciążającej Q.

Zastosowanie

Technika ruchomego bloczka znajduje zastosowanie przy działaniach ratowniczych w studni, kanale czy silosie, a więc wszędzie tam gdzie technika opisana w rozdziale „Studnia”. Technikę ruchomego bloczka można jednak z powodzeniem stosować także tam gdzie użycie trójnoga nie jest możliwe lub w sytuacjach, w których trójnogiem nie dysponujemy.

Przy budowie układów ratowniczych wykorzystujących ruchomy bloczek, należy dążyć do wykorzystywania bloczków z łożyskami tocznymi co pozwala na uzyskanie wartości siły zredukowanej zbliżonej do teoretycznej, a więc do wartości około 50% siły obciążającej.  Zastosowanie bloczków z łożyskami ślizgowymi lub innych metod przegięcia liny daje efekt <30%.
Ponadto, w razie wystąpienia nagłego zagrożenia, technika ta daje możliwość natychmiastowej zmiany trybu opuszczania na wyciąganie.

Należy pamiętać o dwukrotnie większym zużyciu liny. Jeżeli studnia ma 10m głębokości to długość liny do przeprowadzenia w niej transportu techniką ruchomego bloczka wyniesie min. 20m.

Siły i środki

Liczba ratowników – min. 4
Lina – 2szt.
Ponadto: uprząż ratownicza, bloczek, zestaw taśm i karabinków. W razie potrzeby także dodatkowy sprzęt ochrony osobistej oraz sprzęt do udzielania KPP.

Taktyka

Rozpoznanie

• bezpieczeństwo własne,
• liczba poszkodowanych,
• odległość do poszkodowanego,
• stan poszkodowanego

Opuszczanie

Operacja polega na opuszczeniu ratownika do poszkodowanego w celu udzielenia poszkodowanemu pomocy lub/i jego ewakuacji techniką ruchomego bloczka.

Układ do wyciągania/opuszczania (trakcja) należy wpiąć w stanowisko. Wydawanie liny należy realizować z użyciem przyrządu zjazdowego z automatyczną blokadą ale dopuszcza się stosowanie węzła półwyblinka. Układ obsługuje jeden ratownik.

Układ do asekuracji należy wpiąć w niezależne od pozostałych stanowisko. Wydawanie lub wybieranie liny należy realizować przez zastosowanie węzła półwyblinka. Układ obsługuje jeden ratownik.

Jeżeli wystąpi potrzeba autoasekuracji wtedy ratownicy obsługujący trakcję i asekurację powinni dopiąć się lonżami do stanowisk, w których pracują obsługiwane przez nich układy lub innych przeznaczonych do tego punktów.

Ratownik opuszczany jest dopięty do ruchomego bloczka karabinkiem łączącym bloczek w trakcji z zaczepem centralnym biodrowym szelek bezpieczeństwa natomiast do asekuracji jest wpięty karabinkiem łączącym linę asekuracyjną z zaczepem centralnym piersiowym. Ratownik opuszczany zabiera ze sobą uprząż ewakuacyjną wraz zestawem taśm i karabinków. Powinien także posiadać dodatkowe zabezpieczenie uwzględniające zagrożenia mogące wystąpić podczas opuszczania.

Jeżeli trakcja lub asekuracja przechodzą przez krawędź to obydwa układy linowe należy zabezpieczyć tak, aby lina nie została uszkodzona. Szczególną uwagę należy zwrócić na zabezpieczenie ruchomej liny w układzie ruchomego bloczka, która podczas operacji opuszczania będzie się przesuwała po krawędzi pod obciążeniem. W tym przypadku typowe zabezpieczenie liny na krawędzi przez podłożenie worka na sprzęt może się nie sprawdzić .
Rozwiązaniem tej sytuacji może być wprowadzenie do działań ratownika autoasekurującego się na krawędzi i odciągającego trącą linę za pomocą podwieszonego do uprzęży bloczka lub karabinka. Autoasekuracja do liny poziomej (równoległej do krawędzi) lub prostopadłej.

W celu uniknięcia wtórnego zagrożenia należy dążyć do sytuacji, w której opuszczany ratownik nie będzie się znajdował bezpośrednio nad poszkodowanym.

Dopięcie poszkodowanego

Wyciąganie

Bezpieczeństwo

Czynniki stwarzające zagrożenie dla opuszczanego ratownika:

• niestabilne podłoże lub konstrukcja, niestabilne konstrukcje towarzyszące,
• ostre krawędzie,
• deniwelacja uniemożliwiająca skuteczne użycie posiadanego sprzętu,
• niskie stężenie tlenu,
• substancje trujące, palne, agresywne i zakaźne,
• woda,
• prąd elektryczny.