Słowniczek

SPRZĘT

Szelki bezpieczeństwa –  sprzęt ochrony indywidualnej służący do zabezpieczenia ratownika na wysokości spełniający wymagania norm PN-EN 361, PN-EN 813, PN-EN 358.

Uprząż ewakuacyjna – sprzęt ratowniczy służący do ewakuacji osób spełniający wymagania norm PN-EN 1497, PN-EN 1498.

Hełm strażacki – Sprzęt przeznaczony do ochrony głowy przed urazami, spełniający wymagania normy EN  433:2008  „Hełmy  stosowane  podczas  walki  z  ogniem  w budynkach i innych obiektach”

Kask – Sprzęt przeznaczony do ochrony głowy przed urazami, spełniający normę PN-EN 12492

Buty specjalne – sprzęt ochrony indywidualnej zapewniający ochronę stopy ratownika. W zależności od warunków mogą spełniać wymagania różnych norm (buty specjalne strażackie, buty gumowe, wodery, buty trekingowe i inne)

Ubranie specjalne – ubranie zapewniające ratownikowi ochronę i komfort pracy (ubranie specjalne – strażackie, kombinezon jaskiniowy, kombinezon ochronny, ubranie przeciwochlapaniowe lub inne).

Rękawice specjalne – sprzęt ochrony indywidualnej zapewniający ochronę dłoni ratownika i komfort pracy (rękawice specjalne – strażackie, rękawice gumowe, rękawice skórzane).

Latarka – sprzęt oświetleniowy mocowany na kasku.

Lina – lina półstatyczna spełniająca wymagania PN-EN 1891, Typ A, średnica 10mm – 11mm.

Pętla z taśma – taśma zszyta o min wytrzymałości 25 kN, służąca do budowania stanowisk i innych czynności ratowniczych, spełniająca wymogi normy EN-795B

Bloczek ratowniczy podwójny – bloczek linowy o dwóch rolkach zamocowanych współosiowo z możliwością wpięcia do karabinka, spełniający wymagania normy PN-EN 12278.

Karabinek – łącznik stalowy z dużym prześwitem (do pracy z węzłem półwyblinka) spełniający wymogi normy PN-EN 362 lub PN-EN 12275

Przyrząd zjazdowy z automatyczną blokadą – przyrząd mogący służyć do zjazdu, opuszczania i asekuracji, posiadający funkcję automatycznego blokowania liny w przyrządzie i spełniający wymagania norm DOPISAC.

Lonża regulowana – zestaw autoasekuracyjny składający się z liny, karabinka i przyrządu blokującego umożliwiający stabilizację ratownika. Musi spełniać wymagania norm DOPISAC

Trójnóg – stanowisko specjalne. Sprzęt dedykowany do działań ratowniczych w sudniach.

Kontrola bieżąca sprzętu –  czynność polegająca na samodzielnym sprawdzeniu sprzętu ratowniczego w zakresie prawidłowego działania i ewentualnych uszkodzeń.

Kontrola okresowa sprzętu –  czynność polegająca na sprawdzeniu sprzętu ratowniczego przez kompetentną osobę. Czas i zakres kontroli określa instrukcja produktu.

Klarowanie liny – przygotowanie liny do działań polegające przeciągnięciu całej długości liny w dłoniach mające na celu uwolnienie liny od naprężeń węzłów i skręcenia. Klarowanie może służyć także kontroli bieżącej liny. Podczas klarowania na końcach liny należy zawiązać węzły.

Worowanie liny – układanie liny w worku. Podczas worowania na końcach liny należy zawiązać węzły.

WĘZŁY, STANOWISKA

Bezwzględnie Pewny Punkt Mocowania – punkt o parametrach wytrzymałościowych odpowiadających co najmniej wytrzymałości innych elementów układu asekuracyjnego lub ratowniczego, służący do budowy stanowisk. Punktami mocowania mogą być elementy i obiekty: sztuczne (np.: konstrukcje budowlane, maszyny), naturalne (np.: drzewa, formacje skalne) oraz specjalne (np.: trójnóg, drabina mechaniczna).

Stanowisko

TECHNIKI LINOWE

Lina zjazdowa– Lina poręczowa przeznaczona do zjazdu z wykorzystaniem przyrządu zjazdowego lub węzła (w niniejszym opracowaniu oznaczona kolorem czerwonym).

Lina trakcyjna – Lina obciążona, do której podpięty jest poszkodowany lub ratownik w technice opuszczania lub wyciągania (w niniejszym opracowaniu oznaczona kolorem żółtym).

Lina asekuracyjna – lina pracująca (wydawana lub wybierana) służąca do zabezpieczenia osób (ratowników, poszkodowanych, służb współpracujących) poruszających się na wysokości. Stosowana podczas: opuszczania, wyciągania, zjazdu, schodzenia i wchodzenia (w niniejszym opracowaniu oznaczona kolorem zielonym).

Asekuracja – technika zabezpieczania działań na wysokości z wykorzystaniem liny asekuracyjnej (w niniejszym opracowaniu oznaczona kolorem zielonym).

Autoasekuracja – technika zabezpieczania osoby na wysokości poprzez wpięcie do stanowiska lub liny poręczowej (w niniejszym opracowaniu oznaczona kolorem niebieskim).

Asekuracja górna – sposób asekuracji, w której lina asekuracyjna biegnie do osoby asekurowanej od góry.

Zjazd – Technika poruszania się po linie zjazdowej w dół z wykorzystaniem przyrządu zjazdowego lub węzła.

Opuszczanie – Transport osób w dół z wykorzystaniem liny trakcyjnej.

Wyciąganie – Transport osób do góry z wykorzystaniem liny trakcyjnej.

Samoratowanie – Techniki autoewakuacyjne w sytuacji nagłego zagrożenia (stan wyższej konieczności).

Techniki improwizowane

  1. technika ratownicza polegająca na zastąpieniu niektórych elementów ratowniczych innymi o odpowiedniej wytrzymałości np.: zamiast trójnogu nasadki drabiny.
  2. Techniki niestandardowe wykorzystywane w stanach wyższej konieczności.

Klucz francuski – Jedna z technik improwizowanych służąca do zjazdu po linie poprzez odpowiednie poprowadzenie jej przez ciało ratownika.

Technika dwóch lin

Technika poruszania się lub transportu polegająca na wykorzystaniu dwóch lin gdzie jedna z nich jest obciążona (lina zjazdowa, lina trakcyjna), a druga służy do asekuracji (liną asekuracyjna).

Wahadło

Sytuacja niepożądana i potencjalnie niebezpieczna. Jest to niekontrolowane przemieszczenie się osoby wiszącej na linie ruchem wahadłowym. Jest wynikiem błędów w organizacji działań.

Lot

Sytuacja niepożądana i potencjalnie niebezpieczna. Jest to niekontrolowane przemieszczenie się ratownika w pionie połączone z nagłym  zatrzymaniem . Jest wynikiem błędów w asekuracji lub autoasekuracji.

Ruchomy bloczek

Technika ratownicza służąca do wyciągania lub opuszczania wykorzystująca układ redukujący 2-krotnie siłę potrzebną do opuszczenia lub wyciągnięcia.

Wielokrążek 1:4

Technika ratownicza służąca do wyciągania lub opuszczania wykorzystująca układ redukujący 4-krotnie siłę potrzebna do opuszczenia lub wyciągania.